گفتاردرمانی تخصصی در کرج: نازنین، کودک ۸.۵ ساله

با اختلال شدید ارتباطی و تشخیص طیف اوتیسم – در حال درمان تخصصی در کلینیک گفتار توان‌گستر کرج

معرفی مراجع: نازنین، دختری ۸.۵ ساله، یکی از مراجعان فعال کلینیک گفتار توان‌گستر کرج است که با تشخیص طیف اوتیسم و اختلال شدید گفتار و زبان، تحت درمان تخصصی قرار دارد. او تا ۱۸ ماهگی هیچ کلمه‌ای نگفته بود و پس از آن نیز رشد زبان بیانی بسیار کندی داشت. علیرغم تلاش‌های اولیه، همچنان در مهارت‌های ارتباطی، جمله‌سازی، درک دستورات، ارتباط چشمی و توصیف افعال دچار مشکل است. نازنین اکنون هفته‌ای دو جلسه گفتاردرمانی تخصصی در کلینیک گفتار توان‌گستر دارد.

تحلیل تخصصی و وضعیت فعلی نازنین

نازنین در حال حاضر در مدرسه استثنایی کلاس اول حضور دارد. گفتار او در حد بیان چند واژه محدود است، اما هنوز توانایی ساخت جمله را به‌دست نیاورده است. مشکلات اصلی عبارت‌اند از:

• گفتار محدود به تک‌واژه‌

• درک ضعیف دستورات و پرسش‌ها

• عدم ارتباط چشمی پایدار

• ناتوانی در توصیف افعال و نیازها با جمله

• اشتباه در صرف افعال (مثلاً به‌جای «می‌خوام آب»، فقط می‌گه «آب»)

پلن درمانی اختصاصی نازنین در کلینیک گفتار توان‌گستر کرج

فاز اول: ارزیابی جامع (انجام شده)

• بررسی دقیق مهارت‌های زبانی، شناختی، رفتاری و توجهی

• جلسات مشاهده تعاملی با والدین و درمان‌گر

• اجرای تست‌های رسمی زبان بیانی و دریافتی

فاز دوم: مداخله ساختاریافته (در حال اجرا)

1. تحریک زبان بیانی و جمله‌سازی

   • تمرین جمله‌سازی با کارت‌های تصویری

   • مدل‌سازی زبانی توسط درمان‌گر و والدین

   • آموزش ساختار «فاعل + فعل + مفعول»

2. تقویت زبان دریافتی

   • بازی‌های شنیداری برای فهم افعال

   • آموزش مفاهیم مکانی (داخل، پشت، زیر)

   • تمرین پیروی از دستورات چندمرحله‌ای

3. افزایش ارتباط اجتماعی و چشمی

   • فعالیت‌های مشارکتی (بازی نوبتی، تقلید حرکات)

   • تمرین واکنش به نام

   • جلسات گروه‌درمانی و بازی‌محور با همسالان

4. درمان شناختی–رفتاری همراه با روان‌شناس کودک

   • کاهش رفتارهای کلیشه‌ای

   • آموزش مدیریت هیجانات و درخواست مؤدبانه

   • بهبود همکاری در محیط مدرسه

فاز سوم: تثبیت و انتقال به محیط طبیعی (برنامه‌ریزی‌شده)

• استفاده از زبان در موقعیت‌های واقعی (خانه، مدرسه، خرید)

• همکاری با معلم و خانواده برای هماهنگی برنامه درمانی

• آموزش والدین برای پیگیری تمرینات خانگی

بسته درمانی فعال: «زبان‌آموز جامع» + «جهش سبز»

نازنین در حال حاضر تحت دو بسته درمانی ترکیبی است که شامل:
✅ تمرینات تعاملی – شناختی
✅ آموزش افعال و جملات پایه
✅ بازی‌درمانی ساختاری
✅ مشاوره والدین برای انتقال درمان به خانه
✅ پشتیبانی آموزشی و روان‌شناسی کودک

پیام به خانواده‌های دارای کودک با شرایط مشابه

اگر کودکتان در ۸ سالگی هنوز جمله نمی‌سازد، ارتباط چشمی ندارد، یا در توصیف نیازهایش مشکل دارد، لطفاً زمان را از دست ندهید. تجربه‌ی نازنین نشان می‌دهد که حتی در سنین بالاتر هم با مداخله حرفه‌ای می‌توان جهش‌های بزرگی در رشد زبان، شناخت و تعامل ایجاد کرد. درمان معجزه نیست، اما ترکیب علم، پیوستگی و حمایت خانواده می‌تواند معجزه‌ بسازد.

۱۰ پرسش پرتکرار والدین درباره کودکانی با وضعیت مشابه

1. اگر کودک من هنوز جمله نمی‌سازد، طبیعی است؟
   خیر. بعد از ۴ سالگی، ناتوانی در جمله‌سازی نیاز به مداخله تخصصی دارد.

2. آیا کودک اوتیستیک می‌تواند صحبت کند؟
   بله، بسیاری از کودکان طیف با درمان هدفمند، گفتار مؤثر پیدا می‌کنند.

3. درمان چقدر طول می‌کشد؟
   بسته به شدت مشکل، معمولاً بین ۶ تا ۱۸ ماه بهبود قابل‌توجه حاصل می‌شود.

4. چرا فقط کلمات می‌گوید، نه جمله؟
   این مشکل اغلب ناشی از ضعف در ترکیب واژه‌ها، درک ضعیف دستوری یا محدودیت شناختی است.

5. ارتباط چشمی ضعیف را چطور تقویت کنیم؟
   از بازی‌های نوبتی، تقلیدی و آموزش از طریق نگاه کردن به دهان گوینده استفاده می‌شود.

6. چطور تشخیص دهیم کودکمان نیاز به مدرسه استثنایی دارد؟
   تشخیص بر اساس ارزیابی روان‌شناسی و عملکرد شناختی–زبان کودک انجام می‌شود.

7. درمان حضوری بهتر است یا آنلاین؟
   برای کودکان با اختلال شدید، درمان حضوری مؤثرتر است، ولی جلسات مکمل آنلاین هم برگزار می‌شود.

8. آیا گفتاردرمانی جای دارو را می‌گیرد؟
   در بسیاری موارد بله؛ ولی اگر پزشک دارو تجویز کرده، نباید خودسرانه قطع شود.

9. چطور در خانه تمرین کنیم؟
   بازی با تصاویر، تمرین فعل‌ها، نام‌بردن اشیاء و مدل‌سازی گفتار بهترین روش‌هاست.

10. چرا درمان قبلی نتیجه نداشت؟
    شاید برنامه درمانی اختصاصی نبوده، یا پیوستگی و مشارکت کافی خانواده برقرار نشده باشد.

راه‌های ارتباطی و منابع آموزشی کلینیک گفتار توان‌گستر کرج

📍 آدرس: کرج، رجایی شهر، بلوار انقلاب
📞 واتساپ و تماس: 09121623463
🌐 سایت تخصصی: digispeech.ir

اینستاگرام:
• برنامه‌های درمانی: @siavashataee
• آموزش بازی‌ها: @goftatavangostar
• لکنت: @Device_speech_aid

یوتیوب: youtube.com/@doctorspeechy
آپارات: aparat.com/doctor_loknat.ir
تلگرام:
• آکادمی آموزش: @academysiavashataee
• محصولات گفتاردرمانی: @introducegtg
• صداهای گفتاری: @GTGacademy
• آکادمی لکنت: @doctorloknat

اگر کودکی با شرایط مشابه نازنین دارید، درمان را به تعویق نیندازید. هر هفته تأخیر، یک قدم دورتر از رشد طبیعی است. ما در کلینیک گفتار توان‌گستر کرج، همراه علمی و انسانی فرزند شما هستیم.